به گزارش پایگاه خبری خانه موسیقی ایران، مراسم رسمی آغاز به کار کانون موسیقی نواحی ایران عصر روز چهارشنبه ۳۰ مهرماه ۱۴۰۴ با حضور جمعی از هنرمندان، پژوهشگران، مدیران فرهنگی و فعالان موسیقی نواحی کشور در سالن استاد شهناز خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
این مراسم با شاهنامه‌خوانی کیخسرو دهقان آغاز شد و در ادامه گروه موسیقی ژیوار شیخ‌الاسلامی متشکل از؛ سینا مرادپور (آهنگساز و تنظیم)، شیوا قهرمان‌نژاد (نوازنده تار)، نگین محمدی (نوازنده کمانچه)، مهرشید حسن‌پورکهواز (نوازنده قانون)، آناهیتا نصیریان (نوازنده عود)، آتنا قرایی (نوازنده دف، بندیر و ضرب محلی)، نیره فخری (نوازنده تنبک) به اجرای سه قطعه کردی پرداختند.
کانون موسیقی نواحی ایران وابسته به تلاش جمعی اعضا است و هویت آن از قلب و همت اعضا شکل می‌گیرد
سپس صادق چراغی از اعضای هیأت مدیره موقت کانون موسیقی نواحی ایران گفت: حضور بسیاری از دوستان در این مراسم به دلیل پراکندگی جغرافیایی دشوار بوده است. باید بگویم که اجراهای حاضرین در این مراسم، بدون دریافت دستمزد و تنها به عشق موسیقی نواحی بوده است.
وی در ادامه، توضیحاتی کامل درباره سرگذشت کانون موسیقی نواحی ایران ارائه کرد و یادآور شد: تلاش برای ثبت کانون موسیقی اقوام ایران به دهه‌های ۸۰ و ۹۰ بازمی‌گردد. گروهی از اهالی موسیقی، از جمله زنده‌یاد بانو پروین بهمنی در نظر داشت جایگاهی برای بررسی مشکلات و پیگیری مسائل موسیقی نواحی ایجاد کنند. آن زمان با حمایت وزارت کشور این پروژه آغاز شد اما به نتیجه نرسید. در سال‌های بعد، کوشش‌ها با حمایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه یافت، اما باز هم به نتیجه نرسید ولی خوشبختانه در نهایت این کانون در خانه موسیقی تشکیل شد و حتی کسانی که موافق نبودند، همکاری کردند و حدود یکسال و نیم جلسات آهسته و پیوسته‌ای با هنرمندان و متخصصان بسیاری داشتیم.
چراغی درباره تشکیل هیئت موسس گفت: هیئت موسس کانون شامل محمدرضا درویشی، حمیدرضا اردلان، کیخسرو پورناظری، ایرج نعیمایی، احمد صدری، پیمان بزرگ‌نیا، محسن شریفیان و ژیوارشیخ‌الاسلامی بود که باعث شدند این کانون پا بگیرد.
وی ضمن تأکید بر این موضوع که کانون موسیقی نواحی ایران وابسته به تلاش جمعی اعضا است و هویت آن از قلب و همت اعضا شکل می‌گیرد، اظهار کرد: کانون، نه تنها یک نام بلکه محل تجمع دل‌های عاشق موسیقی نواحی است تا با همکاری و همفکری، مشکلات و کاستی‌ها برطرف شود.
چراغی در پایان سخنان خود از تمامی همراهان و پیشکسوتانی که در آغاز و ادامه مسیر کانون حمایت کرده‌اند، قدردانی کرد و گفت: حافظه تاریخی هرگز فراموش نمی‌کند چه کسانی برای جان گرفتن نهال نوپای کانون موسیقی تلاش کردند و چه کسانی پشت پا زدند. برای همه شما که به افتخار کانون و موسیقی نواحی ایران تلاش کرده‌اید، متشکرم.
در بخش بعدی، اجرای موسیقی کتولی مازندران با آواز محمدابراهیم عالمی و نوازندگی دوتار توسط رضا دیوسالار فضای دلنشینی از موسیقی شمال کشور را برای حاضران رقم زد.
افرادی در ظاهر از موسیقی نواحی دفاع می‌کنند اما هنگام عمل کنار می‌کشند
در ادامه حمیدرضا نوربخش مدیرعامل خانه موسیقی ایران در ابتدای سخنان خود گفت: دل همه ما به عشق این فرهنگ، این تاریخ و این سرزمین می‌تپد. امروز، در این عصر و غروب پاییزی، با وجود همه مسائل و مشکلات، درگیری‌های شخصی و ترافیک شهری، قدم رنجه کردید و به این محفل انس آمدید تا بخشی ارزشمند از موسیقی ایران‌زمین را پاس بداریم. از همه شما سپاسگزارم و حضورتان را گرامی می‌دارم. گرچه میزبانان واقعی این جلسه شمایید.
وی در ادامه افزود: این رخداد، رخدادی بسیار خجسته است و باید به خودمان، به شما و به همه کسانی که دل در گرو این فرهنگ و این تاریخ دارند، تبریک بگویم. نهاد صنفی اساساً وظیفه فعالیت محتوایی موسیقایی ندارد، بلکه وظیفه اصلی‌اش حمایت صنفی از اعضاست. در خانه موسیقی، بیش از شانزده هزار نفر عضو هستند که در سراسر کشور پراکنده‌اند و نهاد موظف است تا جای ممکن در مسائل رفاهی، حقوقی و پیگیری امور شغلی از آنان حمایت کند.
مدیرعامل خانه موسیقی یادآور شد: در کنار این وظایف صنفی، در اساسنامه خانه موسیقی به ارتقای سطح علمی و هنری اعضا نیز اشاره شده است. از این‌رو کلاس‌ها، کارگاه‌ها و فعالیت‌های آموزشی برگزار می‌شود که در سال‌های گذشته نیز انجام شده و ادامه دارد
وی با اشاره به نحوه عضویت در خانه موسیقی گفت: در اساسنامه خانه موسیقی، تقسیم‌بندی بر اساس نوع موسیقی وجود ندارد، بلکه بر مبنای تخصص تعریف شده است؛ مانند نوازندگی، آهنگسازی، خوانندگی، صدابرداری، سازسازی، پژوهش و تدریس. بنابراین عضویت فارغ از نوع موسیقی است؛ چه موسیقی سنتی، نواحی، پاپ، کلاسیک یا تلفیقی. از همین رو، هیچ‌گاه مخالفتی با تشکیل کانون موسیقی نواحی وجود نداشته و مسئله صرفاً تفسیر اساسنامه بوده است. همه ما به ارزش و جایگاه موسیقی نواحی واقفیم و کسی نمی‌تواند با این بخش فاخر و ریشه‌دار موسیقی ایران مخالفت کند.
نوربخش تأکید کرد: هیئت‌مدیره خانه موسیقی از ابتدا حامی تشکیل این کانون بوده و جلسات متعددی برای بررسی راهکارهای قانونی و ساختاری آن برگزار کرده است. هرگز کسی در خانه موسیقی مخالف شکل‌گیری چنین نهادی نبوده است. مگر می‌شود بخش ارزشمند و افتخارآمیزی مانند موسیقی نواحی را نادیده گرفت؟ ریشه موسیقی ما در همین بخش‌هاست.
وی در ادامه با لحنی صریح گفت: متأسفانه در این مسیر، گاه برخی افراد شعار می‌دهند یا رفتارهای نمایشی دارند. افرادی در ظاهر از موسیقی نواحی دفاع می‌کنند اما هنگام عمل کنار می‌کشند. ما به‌اصطلاح به این افراد می‌گوییم آدم‌های خالی‌بند. این موسیقی جای نمایش و ادعا نیست، بلکه جای عشق و فداکاری است. کسانی که بدون چشم‌داشت مالی برای اعتلای این موسیقی تلاش می‌کنند، باید دستشان را بوسید.
نوربخش افزود: متأسفانه نگاه مادی‌گرایانه هنوز در جامعه هنری ما ریشه دارد. برخی هر کاری را با معیار پول می‌سنجند. در حالی که موسیقی نواحی برای کسب درآمد نیست؛ برای حفظ فرهنگ و هویت ماست. همه ما مشکلات معیشتی داریم، اما اگر برای فرهنگ و تاریخ سرزمین‌مان هم نخواهیم قدمی برداریم، دیگر نمی‌توان نام‌مان را هنرمند گذاشت. این نگاه، نگاه تاجرانه است، نه هنرمندانه.
وی با قدردانی از هنرمندان و همراهان شکل‌گیری کانون موسیقی نواحی گفت: از همه دوستانی که عاشقانه و صادقانه پای این کار ایستادند سپاسگزارم. هنرمندانی که بی‌هیچ چشم‌داشتی در این مسیر قدم گذاشتند و نشان دادند که دل در گرو این فرهنگ دارند. این موسیقی ارزشمند است و باید بیش از پیش به آن پرداخته شود.
مدیرعامل خانه موسیقی ایران در بخش دیگری از سخنانش اظهار کرد: کانون موسیقی نواحی نهادی قائم به فرد نیست، همان‌طور که خانه موسیقی نیز متعلق به شخص خاصی نیست. این کانون باید مرکزیتی برای سامان‌دهی، حمایت و ارتباط میان هنرمندان نواحی و جشنواره‌های مرتبط باشد. هر برنامه، جشنواره یا همایشی که در حوزه موسیقی نواحی برگزار می‌شود، بهتر است با مشورت این کانون انجام گیرد تا پیوستگی و هماهنگی لازم ایجاد شود.
نوربخش در پایان گفت: امیدوارم این کانون هر روز بالنده‌تر و پربارتر شود و حرکتش موجب افتخار همه ما باشد. امیدوارم شاهد شکوفایی هرچه بیشتر موسیقی نواحی ایران‌زمین باشیم.
تقدیر از صبح‌نسا دهقان (بانو گوهر)
همچنین در بخش ویژه‌ای از مراسم پس از پخش نماهنگی، با حضور حمیدرضا اردلان، اردشیر صالح‌پور، کیخسرو پورناظری، حمیدرضا نوربخش، ژیوار شیخ‌الاسلامی از بانو گوهر (صبح‌نسا دهقان)، از چهره‌های شاخص موسیقی نواحی ایران، با اهدای لوح تقدیر تجلیل به عمل آمد.
پس از آن، قطعاتی با سرنا توسط احسان عبدی‌پور و تنبک توسط بابک پیمان اجرا شد که با استقبال حضار همراه بود.
سخت‌ترین کار دنیا، فهماندن چیزی به کسی است که منفعتش در نفهمیدن آن است
در ادامه، حمیدرضا اردلان طی سخنانی عنوان کرد: جوهر موسیقی ایران، موسیقی نواحی و مقامی ایران است. این جوهرِ موسیقی ایرانی است. حالا آن کسی که می‌آید از خانه موسیقی نتیجه و توقع دارد، این آدم متوجه ساختار نیست؛ برایش باید کلاس مبانی در خانه موسیقی گذاشت!
او با بیان اینکه آدم‌ها باید دنبال فرایندها بگردند، گفت: فرایند به چه معناست؟ به این معنا که امروز افتتاحیه و آغاز به کار این کانون؛ «کانون نواهای ایرانی»، یک کار بسیار بزرگ است. این کار عظیم است؛ کاری که در تاریخ موسیقی ایران جای خودش را باز می‌کند. خب، مگر این کانون کار امروز، دیروز و پریروز است؟ نه، این کانون تاریخی دارد.
وی با بیان اینکه کانون موسیقی نواحی ایران یک تاریخ دارد، اظهار کرد: تاریخی بسیار فراتر از یک دهه یا جمع شدن چند نفر. این کانون حاصل یک فرایند است و سخت‌ترین کار دنیا، فهماندن چیزی به کسی است که منفعتش در نفهمیدن آن است.
سپس محسن کریمی قطعاتی از موسیقی خراسان جنوبی را با ساز دوتار اجرا کرد.
تقدیر از محمد موسوی مدیر موسسه فرهنگی- هنری ماهور
در بخشی دیگر از مراسم با حضور بابک رضایی، میلاد کیایی، زیداله طلوعی، حمیدرضا نوربخش، احمد صدری و مظفر شفیعی از محمد موسوی، مدیر مؤسسه فرهنگی‌ـ هنری ماهور، به پاس چهار دهه تلاش در حوزه گردآوری، پژوهش و نشر آثار موسیقی نواحی ایران تقدیر شد.
در پایان محسن آقایی به همراه گروهش با اجرای موسیقی بوشهری رنگ و تنوعی از نغمه‌های اقوام ایرانی را به صحنه آوردند.
