همسایگی صائب و فرشچیان

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، پیکر زنده‌یاد استاد محمود فرشچیان، نگارگر نامدار و صاحب‌سبک ایران، بنا بر وصیت ایشان، روز دوشنبه در جوار مقبره صائب در شهر اصفهان به خاک سپرده شد. سعید بیابانکی، شاعر، در یادداشتی به این مناسبت، نگاهی انداخته است به شباهت‌های فرشچیان و صائب که در ادامه می‌خوانید:

میرزا محمدعلی صائب تبریزی از بزرگترین شاعران سبک هندی یا درست‌تر سبک اصفهانی است. سخنوران سبک اصفهانی در کلام و شعر جادوگری کرده‌اند. نازک‌خیالی، تخیل برتر، اغراق، معادله‌سازی و ارسال‌المثل از مهمترین و بارزترین ویژگی‌های سبک اصفهانی است. این سبک در دوران صفویه آغاز و اوج گرفت و شعر فارسی را از ایران به دربار گورکانیان هند برد.

علاوه بر مشخصاتی که برشمردم از سادگی زبان، حضور زندگی و مشاغل روز و استفاده بیش از اندازه از ابزار و ادوات کار و زندگی در شعر را می‌توان به مختصات این شیوه سخن‌سرایی اضافه کرد. سبک اصفهانی به‌خلاف سبک عراقی به اتحاد ابیات غزل پای‌بند نیست و به همین دلیل در سبک اصفهانی بیش از هر چیز تک‌بیت خدایی می‌کند، به ابیات زیر از صائب تبریزی توجه کنید:

چرا ز غیر شکایت کنم که همچو حباب

همیشه خانه‌خراب هوای خویشتنم

***

سنگین نمی‌شد این همه خواب ستمگران

گر می‌شد از شکستن دل‌ها صدا بلند

***

چنان ز خاطر اهل جهان فراموشیم

که سیل نیز نگیرد سراغ خانه ما

***

مخور صائب فریب فضل از عمامه زاهد

که در گنبد ز بی‌مغزی صدا بسیار می‌پیچد

***

ردپای رفتگان هموار سازد راه را

مرگ را داغ عزیزان بر من آسان کرده است

***

ما از این هستی ده‌روزه به جان آمده‌ایم

وای بر خضر که زندانی عمر ابد است

انگار صائب در این ابیات نقاش واژه‌هاست، تخیل و نگاه ظریف او به زندگی و پیرامونش حیرت‌انگیز است.

استاد محمود فرشچیان را می‌توان صائب نقاش نامید، نگاه ظریف او به مفاهیم بلند دینی و معرفتی به طبیعت به اسطوره‌ها و به تاریخ و به زندگی از جنس نگاه صائب است، دقیق، ظریف، بکر و از همه مهمتر خیال‌انگیز. دو روز پیش این نگارگر بزرگ و صاحب سبک جهان به آغوش اصفهان برگشت و کنار صائب آرمید و این وصیت او بود،

خودش می‌دانست که مکتب صائب و مکتب فرشچیان از یک جنس است، از جنسی که هر شنونده و هر بیننده صاحب‌ذوقی را بر سر ذوق می‌آورد. جالب است بدانید باغی که صائب تبریزی در آن آرمیده است، ملک شخصی خود اوست که بنای آن سال 1346 با استعانت از معماری و هنر روزگار صفوی توسط هنرمندان و معماران اصفهانی بنا شده است، حالا صائب فرزند اصفهان را به خانه خودش دعوت کرده است. امیدواریم مجموعه صائبیه با ذوق و هنر هنرمندان اصفهانی به مجموعه‌ای بزرگ برای رفت‌وآمد گردشگران ایرانی و خارجی و اتفاقات خجسته فرهنگی هنری تبدیل شود.
پایان این نوشته کوتاه را به بیتی از خواجه رندان زینت می‌دهم: 

خیز تا بر کِلک آن نقاش، جان افشان کنیم

کاین همه نقشِ عجب در گردش پرگار داشت… .

انتهای پیام/+